Een paar jaar geleden bezocht ik samen met een vriend de Sunday Assembly in Utrecht. Geïnspireerd op de ‘Church for Atheists’ in Londen bedacht een groep jonge mensen dat ze ook wel zoiets wilden op de zondagochtend. Maar hoe gingen ze het noemen? Kerk voor Atheïsten? Je hoeft echt geen atheïst te zijn om te mogen meedoen, en een kerk is het ook al niet. Het werd de ‘Sunday Assembly’, die nu ook in Nederland bijeenkomsten organiseert in Amsterdam, Apeldoorn, Rotterdam en Utrecht.
In een knusse en hippe werfkelder aan de Utrechtse Oudegracht werden we aan de deur verwelkomd door de twee presentatoren, die aankondigden die ochtend ook de grappen te verzorgen. Ik werd meteen blij van de sfeer: Veel jonge mensen, een bandje dat alvast was begonnen lekker swingende muziek te spelen, allerlei speelse details (inspirerende woorden op de koffiebekertjes bijvoorbeeld), en een fris vormgegeven motto: “Live better, Help often, Wonder more”!
Het thema was ‘kantelen’. We hebben staan swingen op liedjes als “Crazy little thing called love” (Queen) en “Walking on sunshine” (Katrina and the Waves). Er was een gedicht dat één van de bezoekers speciaal voor de gelegenheid had geschreven. Er was een wetenschappelijk filosofisch verhaal van een natuurwetenschapper over nieuwsgierig blijven, vrijdenken, je blijven verwonderen en verbazen. En een commentaar daarop van één van de bezoekers. Er was een jonge vrouw die kort vertelde over een project waarin vrijwilligers met kerst een driegangen-diner gaan koken bij klanten van de voedselbank. Je kon je als vrijwilliger aanmelden. En alles werd op vrolijke wijze aan elkaar gekletst door de duo-presentatoren. We hebben zelfs nog een ‘reflectiemomentje’ gehad in de vorm van een minuut stilte, waarna het programma weer in volle vaart door ging. Na afloop verplaatste het hele gezelschap zich naar een café waar je koffie kon bestellen en kon genieten van de taarten die het voorbereidingscomité samen had gebakken.
Het was een heerlijk vlotte voorstelling, met veel vaart en humor en ook een vleugje filosofie. En volgens mij hebben de mensen die dit dragen enorm veel lol met elkaar, het spat er van af. Ik was wel een beetje uitgeput na afloop. Die minuut stilte tussendoor had ik hard nodig. Wat bijna geheel ontbrak was ritueel, tot jezelf komen, verbinding met een hogere/diepere laag. Op de website wordt de Sunday Assembly aangeduid als ‘een mix van Ted-talk, muziek en zondag-dienst zónder religie’. Misschien heb ik de religie toch wel een beetje gemist …
Desalniettemin vol inspiratie in de trein terug naar huis gestapt. Wat een feest was dit! Wat heerlijk om op Queen te swingen tijdens de ‘dienst’? Wat een creativiteit en frisheid in de vormgeving. Wat leuk om niet één, maar twee ‘voorgangers’ te hebben, twee stand-up comedians. Wat een mooie invulling van ‘Help often’, om je inspiratie zo vorm te geven in contact met mensen van de voedselbank.
Ik hou al een tijdje een lijst bij van dit soort bijzondere en vernieuwende initiatieven om ‘bezinning en bezieling’ vorm te geven. Zo de moeite waard om er een kijkje te nemen, ik kan het iedereen aanraden!
Jos Somsen, 6 februari 2018, eerder in iets andere vorm als blog gepubliceerd op de website van Het Venster.